خیار یکی از محبوب‌ترین صیفی جات در سراسر جهان است که به دلیل طعم تازه و خنک‌کنندگی‌اش بسیار مورد توجه قرار دارد. این گیاه از خانواده کدوئیان است و انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در این مقاله به آموزش نحوه و روش کاشت بذر خیار می‌پردازیم و نکات مهمی را برای پرورش موفق این گیاه ارزشمند ارائه می‌دهیم.
آشنایی با انواع بذر خیار
قبل از شروع فرآیند کاشت، آشنایی با انواع مختلف خیار ضروری است. انواع بذر خیار عبارتند از:
1- خیار معمولی بوته‌ای یا زمینی:
این نوع خیار به صورت بوته‌ای رشد می‌کند و نیاز به قیم ندارد و مناسب برای کاشت در مزارع، فضاهای کوچک و گلدان‌ها می باشد. عموما خیارهای زمینی برای مصرف تازه خوری و تولید خیار شور مورد کاشت قرار می گیرند.
از بهترین و پاربارترین بذر خیار بوته ای زمینی می توان به بذر خیار الیور، بذر خیار آفیسر و بذر خیار ویکتور اشاره نماییم.
از بهترین بذر خیار برای خیار شور نیز می توان از بذوری مانند بذر خیار دو ان نادا سمینیس، بذر خیار مایا فلات و بذر خیار سورینا نام ببریم.
2- خیار چنبر:
این نوع خیار به صورت رونده رشد کرده و مناسب برای کاشت در باغچه‌ها و فضاهای باز است. به طور مثال بذر خیار چنبر بهوانا کلش از بهترین بذر خیار چنبر تلقی می شود.
3- خیار گلخانه‌ای (درختی):
این نوع خیار برای کشت در محیط‌های کنترل شده مانند گلخانه‌ها طراحی شده است. خیارهای گلخانه ای در سه دسته خیارهای معمولی شیاردار، خیار مینی و خیار خاردار قرار دارند.
بذوری مانند بذر خیار ناگین، بذر خیار شهاب و بذر خیار 547 سمینیس از بهترین بذر خیار سبز برای گلخانه محسوب می شوند.
شرایط مناسب برای کاشت بذر خیار سبز
برای کاشت موفق بذر خیار، رعایت شرایط زیر ضروری است:
دما: خیار گیاهی گرمادوست است. دمای مناسب برای جوانه‌زنی بذر خیار بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است.
نور: خیار به نور کافی نیاز دارد. حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید در روز برای رشد بهینه ضروری است.
خاک: خاک مناسب برای کاشت خیار باید غنی، با زهکشی خوب و pH بین 6 تا 7 باشد.
آبیاری: خیار به آبیاری منظم نیاز دارد. خاک باید همیشه مرطوب اما نه خیس باشد.
روش کاشت بذر خیار در باغچه
روش کاشت بذر خیار بوته ای در باغچه به صورت زیر می باشد:
آماده‌سازی زمین:
- خاک را شخم بزنید و کلوخه‌ها را خرد کنید.
- کود حیوانی پوسیده یا کمپوست به خاک اضافه کنید.
- سطح خاک را صاف و یکنواخت کنید.
کاشت بذر:
- پشته‌هایی به ارتفاع 10 تا 15 سانتیمتر ایجاد کنید.
- بذرها را در عمق 1 تا 2 سانتیمتری خاک قرار دهید.
- فاصله بین بذرها را 30 تا 40 سانتیمتر در نظر بگیرید.
- فاصله بین ردیف‌ها را 1 تا 1.5 متر قرار دهید.
آبیاری و مراقبت:
- بلافاصله پس از کاشت، آبیاری کنید.
- خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.
- پس از رشد گیاهچه‌ها، آنها را تنک کنید و قوی‌ترین‌ها را نگه دارید.
روش کاشت بذر خیار در گلدان
طرز کاشت بذر خیار در گلدان به شرح زیر می باشد:
انتخاب گلدان مناسب:
- گلدانی با قطر حداقل 30 سانتیمتر و عمق 30 سانتیمتر انتخاب کنید.
- اطمینان حاصل کنید که گلدان دارای سوراخ زهکشی است.
آماده‌سازی خاک:
- از ترکیب خاک باغچه، کمپوست و پرلیت به نسبت مساوی استفاده کنید.
- pH خاک را بین 6 تا 7 تنظیم کنید.
کاشت بذر در گلدان:
- 2-3 بذر را در عمق 1-2 سانتیمتری خاک قرار دهید.
- سطح خاک را با دست فشار دهید تا بذر با خاک تماس کافی داشته باشد.
- آبیاری کنید و گلدان را در محل آفتابگیر قرار دهید.
مراقبت و نگهداری:
- پس از جوانه‌زنی، گیاهچه‌های ضعیف را حذف کنید و قوی‌ترین را نگه دارید.
- برای خیارهای رونده، از قیم یا داربست استفاده کنید.
- به طور منظم آبیاری کنید و از خشک شدن خاک جلوگیری نمایید.
روش کاشت بذر خیار در سینی نشا
روش کاشت بذر خیار در سینی نشا به صورت زیر می باشد:
آماده‌سازی سینی نشا:
- از سینی‌های نشا با سلول‌های عمیق (حداقل 5 سانتیمتر) استفاده کنید.
- سینی‌ها را با کوکوپیت و پیت ماس پر کنید.
کاشت بذر در سینی نشا:
- در هر سلول یک بذر قرار دهید.
- بذرها را با 1 سانتیمتر خاک بپوشانید.
- سطح خاک را مرطوب کنید.
مراقبت از نشای خیار:
- سینی‌ها را در محیطی گرم (20-25 درجه سانتیگراد) و روشن قرار دهید.
- خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.
- پس از ظهور 2-3 برگ حقیقی، نشاها را به مزرعه، گلدان یا باغچه منتقل کنید.
روش کاشت بذر خیار در گلخانه
آماده‌سازی بستر کشت:
- بستر کاشت می تواند به صورت خاکی یا به صورت هیدروپونیک باشد. برای آماده سازی بستر کاشت خیار به صورت خاکی از کودهای دامی پوسیده به همراه شخم مناسب گلخانه استفاده می شود.
روش کاشت بذر خیار در گلخانه ای:
عموما روش کاشت بذر خیار در گلخانه به دو صورت مسطح و پشته ای می باشد. روش کاشت بذر خیار درختی به صورت پشته ای در خاک هایی که از بافت سنگینی برخوردار می باشند و میزان نگهداری آب در خاک زیاد می باشد، پیشنهاد می گردد. به طور کلی بذر خیار در عمق 1 تا 2 سانتیمتری خاک کاشته می شود. فاصله بین بوته‌ها بین 30-40 سانتیمتر و فاصله بین ردیف‌ها بین 90 تا 100 سانتیمتر در نظر گرفته می شود.
کنترل شرایط محیطی گلخانه خیار:
- دمای گلخانه را بین 20-30 درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
- رطوبت نسبی را بین 60-70 درصد حفظ کنید.
- از نور مصنوعی برای تکمیل نور طبیعی استفاده کنید.
مراقبت و نگهداری:
- سیستم آبیاری و تغذیه را به طور منظم کنترل کنید.
- از داربست یا نخ برای هدایت رشد گیاهان استفاده کنید.
- آفات و بیماری‌ها را به طور مرتب کنترل کنید.
