آبیاری صحیح و به موقع درختان یکی از مهمترین جنبه‌های مراقبت از باغ و فضای سبز است. این امر به ویژه در فصول بهار و تابستان که درختان در مراحل حساس رشد و نمو قرار دارند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در این مقاله، ما به بررسی دقیق نکات کلیدی در آبیاری درختان می‌پردازیم و روش‌های مختلف آبیاری را مورد بحث قرار می‌دهیم.
فصل بهار، زمان بیداری درختان از خواب زمستانی و آغاز فعالیت‌های حیاتی آنهاست و اولین فصل آبیاری درختان میوه می باشد. در این فصل، درختان نیاز به آب کافی برای تحریک رشد جوانه‌ها، شکوفه‌ها و برگ‌های جدید دارند. آبیاری درخت در بهار می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر سلامت و باروری درختان در طول سال داشته باشد.
تعیین زمان دقیق برای شروع آبیاری در بهار بسیار مهم است. معمولاً، اولین آبیاری درختان میوه در بهار باید زمانی انجام شود که جوانه‌ها شروع به باز شدن می‌کنند. این زمان می‌تواند بسته به نوع درخت و شرایط آب و هوایی منطقه متفاوت باشد. به طور کلی، آبیاری باید زمانی آغاز شود که خاک شروع به خشک شدن می‌کند و هوا گرم‌تر می‌شود.
در فصل بهار، می‌توان از روش‌های مختلف آبیاری استفاده کرد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
الف) آبیاری سطحی: این روش شامل پخش آب در سطح خاک اطراف درخت است. اگرچه این روش ساده است، اما می‌تواند منجر به هدر رفت آب شود.
ب) آبیاری قطره‌ای درختان: این روش یکی از موثرترین روش‌های آبیاری است که آب را به صورت قطره‌ای و مستقیماً به ریشه درختان می‌رساند. این روش در صرفه‌جویی آب بسیار موثر است.
ج) آبیاری زیر سطحی درختان: در این روش، لوله‌های آبیاری زیر سطح خاک قرار می‌گیرند و آب را مستقیماً به منطقه ریشه می‌رسانند. این روش می‌تواند از تبخیر آب جلوگیری کند و کارایی آبیاری را افزایش دهد.
میزان آب مورد نیاز درختان در بهار به عوامل مختلفی از جمله نوع درخت، سن آن، شرایط آب و هوایی و نوع خاک بستگی دارد. به طور کلی، در اوایل بهار که هوا خنک‌تر است، درختان به آب کمتری نیاز دارند. اما با گرم شدن هوا، نیاز آبی آنها افزایش می‌یابد.
آبیاری درختان شکوفه دار در زمان گلدهی نیازمند دقت خاصی است. آبیاری بیش از حد می‌تواند باعث ریزش گل‌ها شود، در حالی که کم آبی می‌تواند منجر به ضعیف شدن گل‌ها و کاهش تشکیل میوه شود. بهتر است در این دوره، آبیاری به صورت ملایم و منظم انجام شود.
اگر در فصل بهار اقدام به جابه جایی یا کاشت درخت جدید کرده‌اید، آبیاری منظم و کافی بعد از جا به جایی درخت بسیار حیاتی است. درختان تازه کاشته شده نیاز به آبیاری مکرر دارند تا ریشه‌های آنها بتوانند در خاک جدید استقرار یابند.
در صورتی که در فصل بهار اقدام به سم‌پاشی درختان کرده‌اید، باید در آبیاری آنها دقت بیشتری به خرج دهید. معمولاً بهتر است پس از سم‌پاشی، برای مدتی از آبیاری برگ‌ها خودداری کنید تا سم به خوبی جذب شود. آبیاری ریشه‌ها می‌تواند طبق روال عادی ادامه یابد.
تابستان، فصل چالش‌برانگیزی برای درختان است. گرمای شدید و تبخیر بالا می‌تواند باعث استرس آبی در درختان شود. آبیاری صحیح در این فصل نه تنها برای بقای درختان ضروری است، بلکه برای رشد میوه‌ها، حفظ سلامت برگ‌ها و آماده‌سازی درخت برای فصل‌های آینده نیز اهمیت دارد.
در فصل تابستان، بهترین زمان برای آبیاری درختان، اوایل صبح یا اواخر عصر است. آبیاری در این ساعات باعث می‌شود که آب کمتر تبخیر شود و درختان فرصت کافی برای جذب آب داشته باشند. آبیاری درخت در تابستان در ساعات گرم روز می‌تواند منجر به هدر رفت آب و حتی آسیب به برگ‌ها شود.
در تابستان، روش‌های آبیاری کارآمد اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند:
الف) آبیاری قطره‌ای: این روش همچنان یکی از بهترین گزینه‌ها برای آبیاری در تابستان است. سیستم آبیاری قطره‌ای آب را مستقیماً به ریشه‌ها می‌رساند و از تبخیر جلوگیری می‌کند.
ب) آبیاری زیرسطحی: این روش در تابستان بسیار موثر است زیرا آب را مستقیماً به منطقه ریشه می‌رساند و از تبخیر سطحی جلوگیری می‌کند.
ج) آبیاری درختان با شیشه نوشابه: این یک روش خلاقانه برای آبیاری تدریجی درختان است. شما می‌توانید یک شیشه نوشابه را پر از آب کرده و به صورت وارونه در خاک اطراف درخت قرار دهید. این روش برای آبیاری آهسته و پیوسته مناسب است.
در تابستان، نیاز آبی درختان به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. میزان دقیق آب مورد نیاز بستگی به عوامل مختلفی از جمله نوع درخت، سن آن، شرایط آب و هوایی و نوع خاک دارد. به طور کلی، درختان بالغ ممکن است به 20 تا 50 گالن آب در هفته نیاز داشته باشند، در حالی که درختان جوان‌تر به آب کمتری نیاز دارند.
نهال‌های جوان در تابستان نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارند. آنها باید به طور منظم و با حجم کمتر آبیاری شوند. بهتر است اطراف نهال را با مالچ بپوشانید تا رطوبت خاک حفظ شود و از تبخیر سریع آب جلوگیری شود.
درختان میوه در تابستان نیاز به آبیاری منظم دارند تا میوه‌های با کیفیت تولید کنند. کمبود آب می‌تواند منجر به ریزش میوه‌ها یا کوچک ماندن آنها شود. آبیاری باید به گونه‌ای باشد که خاک همیشه مرطوب باشد اما نه خیس.
در اواخر تابستان، باید آبیاری را به تدریج کاهش داد تا درختان برای ورود به فصل پاییز و زمستان آماده شوند. این کار به درختان کمک می‌کند تا به تدریج وارد دوره خواب شوند.
